Zespół Szkoły Podstawowej i Przedszkola w Otfinowie

Skąd się biorą konflikty?

Konflikt ma swoje źródło w niezaspokojonej potrzebie, niespełnionym interesie czy nieosiągniętym celu jednej lub wielu stron. Tak naprawdę wystąpienie realnych problemów nie jest konieczne do powstania konfliktu, a często się zdarza, że samo przekonanie jednej ze stron o nieprzychylnym nastawieniu drugiej strony wystarcza do powstania sytuacji konfliktowej.

Czynniki sprzyjające powstaniu konfliktom?

• niewprowadzenie wcześniejszych ustaleń

• nierozwiązane problemy z przeszłości

• brak zasad i zahamowań zaobserwowane w domu rodzinnym,

• brak zaufania, sprzeczne interesy

• niezrozumienie celów drugiej strony

• poczucie niesprawiedliwości

• użycie siły powoduje użycie siły

• faworyzacja

• zazdrość

Czy można zapobiegać konfliktom?

Pierwszą z przeszkód prowadzenia konstruktywnego konfliktu jest chęć udowodnienia swojej racji. Tutaj warto dodać zastrzeżenie, że zrozumienie i akceptacja cudzego punktu widzenia nie oznacza automatycznej zgody i przyzwolenia. Mamy prawo się różnić i nie zgadzać się ze sobą tak długo, jak tylko wzajemnie nie przekraczamy swoich praw. Empatia nie musi prowadzić do współczucia dla drugiej strony i poddania się jej dyktatowi – wiedza o tym, co ktoś czuje, nie jest równoznaczna z akceptacją tych uczuć. Jednak wyrzeczenie się empatii po to, by utrzymać twardą linię, może doprowadzić do polaryzacji stanowisk i sytuacji patowej.

Sam fakt wystąpienia nieporozumienia nie jest zły, dopiero prowadzenie sporu w sposób, który prowadzi do wzajemnej wrogości i zerwania relacji ma niepożądany charakter. Nie należy dążyć do eliminacji konfliktów w ogóle, ale do minimalizowania ich negatywnych konsekwencji przy jednoczesnym maksymalnym wykorzystaniu tych pozytywnych. Kluczem do zapobiegania wrogim i wyniszczającym konfliktom jest poznanie ich źródeł oraz zrozumienie skąd pochodzą. Świadomość istnienia czynników sprzyjającym powstawaniu i eskalacji konfliktów oraz umiejętność ich zauważania i reagowania na nie, pozwala na uniknięcie sporów w życiu codziennym.

W szkole konfliktowy charakter mają trudne sytuacje, najczęściej dotyczące kontaktów i relacji międzyludzkich. Aby sobie z nimi radzić, jak w każdej innej zbiorowości społecznej, także w szkołach wykorzystuje się różne metody postępowania.

Najczęściej wymieniane są:

• rozwiązywanie konfliktów na podstawie decyzji

• rozwiązywanie konfliktów w ramach współpracy

• rozwiązywanie konfliktów w ramach mediacji rówieśniczej

• integrowanie grupy i budowanie poprawnych relacji w klasie poprzez ustalenie zasad i konsekwentne ich przestrzeganie,

• nauczyć dzieci rozpoznawania, nazywania i reagowania na przemoc,

• nie bagatelizowanie problemów członków grupy i uwrażliwianie dzieci na zachowania ryzykowne i krzywdzące,

• właściwie diagnozowanie sytuacji dzieci doświadczających przemocy lub odrzucenia,

• zauważanie objawów kryzysu psychicznego u dziecka, zapewnienie mu opieki i wzmacnianie poczucia bezpieczeństwa,

• skutecznie w zgodzie ze szkolny statutem, reagować gdy w szkole dochodzi do incydentu przemocy rówieśniczej,

• podjąć działania zgodnie ze szkolnymi standardami ochrony małoletnich w przypadku incydentów poza murami szkoły, lub z udziałem osób dorosłych,

• objąć opieką i pracować z dzieckiem agresywnym,

• rozmawiać z rodzicami dzieci zaangażowanych w przemoc rówieśniczą.

Pedagog specjalny

Małgorzata Kalita